Een procedure bij de Franse Handelsrechtbank (Tribunal de Commerce)

De Franse Handelsrechtbanken (Tribunaux de Commerce) behandelen handelsgeschillen. Dat zijn geschillen tussen particulieren en commerciële partijen of tussen commerciële partijen onderling. De rechters bij de Tribunaux de Commerce zijn niet in dienst van de rechtbank. Zij doen het werk naast een andere functie. Vaak hebben zij ook een andere baan. Bijvoorbeeld in het bedrijfsleven of bij een bank. Het zijn dus ook niet altijd juristen. Van belang is verder om te weten dat de situatie in de Elzas afwijkt van de rest van Frankrijk.

Geschillen waar Nederlandse bedrijven mee te maken krijgen gaan vaak over distributie- of agentuurovereenkomsten.

Hoe start een procedure?

Een zaak kan bij een Tribunal de Commerce op verschillende manieren gestart  worden:

• de ene partij dagvaardt de andere 
• partijen dienen een gezamenlijk verzoek in bij de rechtbank
• de procespartijen wenden zich gezamenlijk tot de handelsrechtbank

De partijen mogen in persoon procederen. Vaak laten zij zich bijstaan door een advocaat of een gemachtigde.

Aanhangig maken van een geschil

De wijze waarop een zaak bij de Handelsrechtbank begint, hangt af van de vraag of partijen bereid zijn een minnelijke regeling te treffen of niet.

Minnelijke regeling

Als partijen bereid zijn er samen onderling uit te komen, dan kunnen zij een gezamenlijk verzoek indienen bij de handelsrechtbank. Dat kan door een gezamenlijk verzoekschrift in te dienen waarin de partijen hun standpunten toelichten. Ook kunnen partijen gezamenlijk bij de griffie bij de rechtbank verschijnen.

Dagvaarding

Een geschil tussen een Nederlandse partij en een Franse partij begint meestal doordat een van de partijen aan de andere partij een dagvaarding laat uitbrengen. Deze partij stuurt de dagvaarding naar de rechtbank.

In de dagvaarding staat op welke dag de zaak begint.

Start van de procedure

Nadat de zaak is aangebracht, wijst de rechtbank een rechter aan de zaak toe. Deze begeleidt de zaak en bereidt de zitting voor. Hij zorgt ervoor dat alle stukken bij de procespartijen terecht komen en coördineert de procedure.

In veel gevallen wordt eerst een zitting gehouden om te bezien of er minnelijke regeling getroffen kan worden tussen de partijen. Een voorbeeld van zo een zitting beschrijf ik in mijn blog ‘Conciliation au tribunal de commerce’. Soms lukt het om een schikking tot stand te brengen. Partijen sluiten dan een akkoord. De zaak eindigt daarmee dan. 

Vaak komt er geen akkoord tot stand, waarna de rechtbank de zaak naar de rol verwijst. De procespartijen kunnen hun standpunten dan schriftelijk toelichten. Zij doen dat in schriftelijke stukken ‘conclusies of conclusions’ genaamd. Zo zijn er onder meer de ‘conclusions en réponse, conclusions en réplique, conclusions récapitulatives’ etc. Partijen bepalen zelf wanneer ze alle standpunten naar voren hebben gebracht. De rechtbank geeft partijen daarbij veel ruimte.

Als eenmaal de laatste conclusie is ingediend, sluit men het onderzoek en daarna doet de rechtbank uitspraak.

Kosten van de procedure

De kosten van de procedure hangen af van een aantal factoren:

• de wijze waarop een geschil begint
• de aard van het geschil

Hoger beroep

Tegen uitspraken van de Tribunal de Commerce staat hoger beroep open. Het het bedrag waarover geprocedeerd wordt moet dan wel hoger zijn dan € 4.000,–.

Elzas en Moezel

In de regio’s Elzas en Moezel zijn er geen Tribunaux de Commerce. In die regio’s is de handelskamer van de gewone rechtbank (le Tribunal de Grande Instance) bevoegd. Het is voor deze regio’s aan te raden contact te zoeken met een gespecialiseerde plaatselijke advocaat. Op het bijzondere karakter van het procederen in deze regio’s zal ik in een andere blog ingaan.