Moet ik betalen voor de zorgkosten van mijn (groot)ouders in Frankrijk? Die vraag krijg ik regelmatig van Nederlanders met Franse ouders of ouders die zijn geëmigreerd naar Frankrijk. Zij hebben dan een brief gekregen van een Franse gemeente of zorginstelling. Daarin staat dat hun vader of moeder is opgenomen in een zorginstelling en dat zij moeten bijdragen aan de kosten. Er volgt dan ook de vraag om de inkomsten en uitgaven op te geven zodat de hoogte van de bijdrage kan worden vastgesteld. Voor veel mensen voelt dit onrechtvaardig. Zeker als zij hun ouders of grootouders al tientallen jaren niet gesproken hebben of soms zelfs niet eens gekend hebben.
Bijdrageplicht in Franse wet
Volgens de Franse wet moeten kinderen of kleinkinderen bijdragen in de zorgkosten, als de ouders of grootouders het zelf niet kunnen betalen. Dit staat omschreven in
artikel 205 van het Franse burgerlijk wetboek (Code civil): “Kinderen moeten bijdragen in het levensonderhoud van hun vader en moeder of andere voorouders in nood”.
De Franse Code de la santé publique (het Wetboek van openbare gezondheid) bepaalt in
artikel L.6145-11: “Openbare gezondheidsinstellingen kunnen, als daar reden toe is, rechtsmiddelen aanwenden tegen degenen die zijn opgenomen, tegen hun schuldenaren et tegen de personen als bedoeld in de artikelen 205, 206, 207 en 212 van het Franse
Burgerlijk wetboek.”
Betaling afdwingen via de rechter
Openbare gezondheidsinstellingen in Frankrijk kunnen betaling dus afdwingen bij de rechter. Volgens artikel 1 van Verordening (EG) nr. 4/2009 van de Raad van 18 december 2008 zijn in zo’n geval zowel de Franse rechter als de Nederlandse rechter bevoegd. De Franse rechter omdat de onderhoudsgerechtigde in Frankrijk woont. De Nederlandse rechter omdat degene die op betaling wordt aangesproken in Nederland woont.
Verweer tegen de betalingsverplichting
Tegen een vordering van een Franse instelling kun je natuurlijk verweer voeren. Een belangrijk verweermiddel staat in artikel 6 van het Protocol inzake het recht dat van toepassing is op onderhoudsverplichtingen. Vrij vertaald komt het verweer op het volgende neer. Omdat Nederland geen plicht oplegt aan (klein)kinderen om voor hun (groot)ouders te betalen, kun je de vordering van de Franse instelling betwisten.
Dit betekent dus niet dat je als Nederlander per definitie niet hoeft te betalen. De Franse instellingen gaan er vanuit dat je tot betaling verplicht bent. Als je in een procedure het hiervoor genoemde verweer niet voert, bestaat de kans dat de rechter je tot betaling veroordeelt.
Wat te doen als je op betaling wordt aangesproken?
Afgezien van niets doen in de hoop dat het overwaait, kun je een brief sturen aan de Franse instelling. Je schrijft dan dat je in Nederland woont en dat in Nederland zo’n onderhoudsverplichting niet bestaat. Daarbij verwijs je naar artikel 6 van het hiervoor genoemde protocol en betwist je de betalingsverplichting.
Mocht de zaak bij de rechter gaan spelen, dan ontvang je een dagvaarding. Daarin staat dat de gezondheidsinstelling de rechter heeft verzocht om je te veroordelen tot betaling. Als dat gebeurt, voer dan in elk geval verweer. De kans dat de rechter uit zichzelf artikel 6 van het protocol zal toepassen is klein. Voor je het weet krijg je te maken met een veroordelend vonnis.
Joost Jaspers, bij juridische problemen in Frankrijk
Als advocaat weet ik hoe het recht werkt. Het Franse recht en het Nederlandse recht lijken op elkaar. Dat komt omdat ze de zelfde oorsprong hebben. Daarnaast heb ik Frans gestudeerd. Met die combinatie kan ik je helpen met juridische problemen in Frankrijk. Waar nodig werk ik natuurlijk samen met Franse advocaten.
