Bestuurlijke boete: verwijtbaarheid

1 min

Verschillende wetten geven bestuursorganen de mogelijkheid om, in geval van overtreding van een bepaling, een bestuurlijke boete op de leggen. Zo zijn bestuurlijke boetes mogelijk op grond van de Drank- en Horecawet, de Geneesmiddelenwet, de Participatiewet (voorheen de Wet Werk en Bijstand) etc.

Verwijtbaarheid

Wanneer vastgesteld wordt dat een overtreding heeft plaatsgevonden (en van belang daarbij dat het aan het bestuursorgaan is om dat te bewijzen), is de volgende vraag in welke mate de belanghebbende verwijtbaar heeft gehandeld. Het gaat dan om de mate waarin een gedraging aan de betrokkene kan worden toegerekend. In het kader van de evenredigheidstoets wordt de hoogte van de boete afgestemd op de verwijtbaarheid van de gedraging.

Gradaties verwijtbaarheid bestuurlijke boete

Bij gedragingen ingevolge de Participatiewet bijvoorbeeld worden daarbij verschillende gradaties onderscheiden. Alleen indien opzet kan worden aangetoond zou dit leiden tot een zodanige verwijtbaarheid dat deze het opleggen van het maximumbedrag zou rechtvaardigen. Bij grove schuld is 75% van het maximumbedrag het uitgangspunt. Is er geen sprake van opzet of grove schuld, dan wordt als uitgangspunt genomen 50% van het benadelingsbedrag. Bij verminderde verwijtbaarheid wordt 25% van het benadelingsbedrag tot uitgangspunt genomen. Van deze uitgangspunten moet worden afgeweken indien de omstandigheden van het geval daartoe aanleiding geven, bijvoorbeeld de draagkracht van de betrokkene. Aldus de Centrale Raad van Beroep in inmiddels vaststaande jurisprudentie.

Verwijtbaarheid bestuurlijke boete in andere wetten

Hoewel de boetemaatstaf per wet verschilt, is het altijd van belang te bezien of er een goed verweer kan worden gevoerd ten aanzien van de verwijtbaarheid bestuurlijke boete. Dit echter eerst nadat mogelijk de juistheid van de feitenvaststelling door het bestuursorgaan is bekeken en zo nodig te vuur en te zwaard bestreden.