Wat betekent redelijke termijn in bestuursrecht?

Bestuursrecht omvat besluiten waarin de Nederlandse overheid een rol speelt. Denk aan vergunningen, planschade, uitkeringen, maar ook dwangbevelen. Wanneer je het niet eens bent met een beslissing van de overheid, is het mogelijk om bezwaar te maken. Wijst de overheidsinstelling je bezwaar echter af en besluit je om alsnog je gelijk te halen? Dan krijg je te maken met het bestuursrecht.

Wat verstaan we onder de redelijke termijn?

In de Algemene wet bestuursrecht staat vermeld aan welke regels de overheidsinstelling in kwestie zich moet houden. Wanneer je bezwaar maakt of het niet eens bent met een bepaalde beslissing, heb je recht op een eerlijk proces. Dat staat vermeld in artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Bij dat recht hoort ook dat er binnen een redelijke termijn een definitieve uitspraak over jouw zaak moet worden gedaan.

Vroeger was de redelijke termijn vijf jaar. Sinds 2014 is deze redelijke termijn wettelijk vastgesteld op vier jaar. De redelijke termijn is daarbij onderverdeeld in drie verschillende fasen:

• Bezwaarfase: 6 maanden (half jaar).
• Beroep in eerste aanleg: 18 maanden (anderhalf jaar)
• Hoger beroep: 24 maanden (twee jaar)

De redelijke termijn start op het moment waarop het bestuursorgaan je bezwaarschrift ontvangt.

Lees ook: Welke termijnen kent het bestuursrecht?

Waarom is de redelijke termijn in het bestuursrecht in het leven geroepen?

De redelijke termijn is in het bestuursrecht in het leven geroepen, omdat elke burger recht heeft op een eerlijke en relatief snelle uitspraak om een geschil op te lossen. Dit noemen we ook wel het rechtszekerheidsbeginsel. Een uitspraak binnen een redelijke termijn wordt zelfs gezien als een fundamentele vrijheid.

Wanneer je het namelijk ergens niet mee eens bent, dan mag je erop rekenen dat een rechter binnen een bepaalde tijd een voor beide partijen bindende uitspraak doet. Procederen tegen een overheidsorgaan kan helaas traag verlopen. Daar maakt de redelijke termijn een einde aan, omdat het een bestuursorgaan onder dreiging van geldboetes dwingt zich aan de redelijke termijn te houden.

Wat als de redelijke termijn wordt overschreden?

Als een bestuursorgaan de redelijke termijn overschrijdt, moet deze een schadevergoeding aan de eisende partij betalen. Op die manier stimuleert de Algemene wet bestuursrecht het sneller afhandelen van zaken. Voor elk half jaar overschrijding betaalt de overheid of het bestuursorgaan een immateriële schadevergoeding van 500 euro.

Wanneer een bestuursorgaan een jaar doet over de bezwaarfase en vervolgens twee jaar aan het beroep in eerste aanleg besteedt, dan is de redelijke termijn overschreden met één jaar. Wanneer er geen bijzondere omstandigheden zijn, dan ontvang je op basis van 500 euro per half jaar een schadevergoeding van 1000 euro in totaal.

Er staan overigens geen boetes op het overschrijden van de termijnen in de eerste twee verschillende fasen: de bezwaar- en beroepsfase. Voor een schadevergoeding moeten namelijk zowel de bezwaarfase, als het beroep in eerste aanleg zijn overschreden.

Soms kan redelijke termijn overschreden worden (uitzonderingsgevallen)

In sommige gevallen mag een bestuursorgaan de redelijke termijn overschrijden. Deze uitzonderingsmogelijkheid bestaat voor:

• Zeer ingewikkelde zaken.
• De manier waarop de zaak door het bestuursorgaan en de rechter is behandeld.
• Het processuele gedrag van de bezwaarmaker(s).

Eén of een combinatie van deze omstandigheden kunnen ertoe leiden dat overschrijding van de redelijke termijn gerechtvaardigd is. Hiervoor dient wel een deskundige te worden ingeschakeld.

Ook als er een groot aantal bezwaarmakers tegen een bepaald besluit zijn, kan dat aanleiding zijn om de redelijke termijn te overschrijden.

Even voorstellen

Mijn naam is Joost Jaspers. Ik ben als advocaat gespecialiseerd in Frans Recht en overheidsrecht. Het betekent dat ik je kan helpen wanneer:

• je een conflict hebt met de gemeente of een andere overheidsinstelling
• je tegen juridische problemen aanloopt in Frankrijk en op zoek bent naar een specialist in Frans Recht.

Ik ben gevestigd als advocaat in Brabant, maar actief in heel Nederland. Vanuit mijn kantoor in Gilze-Rijen (tussen Tilburg en Breda) help ik met mijn klanten in heel Nederland (en steeds vaker ook in Frankrijk). Meestal werk ik op kantoor, maar communiceren kan via telefoon, e-mail of online. De moderne technieken stellen me in staat een beeld te krijgen van elke situatie in Nederland. Afspraken op locatie blijven natuurlijk altijd mogelijk.

Gerelateerde informatie

Heb je deze artikelen al gelezen:

• Rechtszekerheidsbeginsel: bescherming van rechtspositie na het nemen van een besluit
• Kapvergunning: hoe werkt het + hoe maak je bezwaar wanneer je het oneens bent?
• Wat is de geschillenregeling in relatie tot de bijstandsverzekering?

Contact

Heb je vragen neem gerust contact met mij op.