Dwangsom voor illegaal bewonen woning

3 min

Heb je een last onder dwangsom van de gemeente gekregen vanwege het illegaal bewonen van een woning. Wanneer je het niet eens bent met de dwangsom helpt Jaspers Advocaat je bij het opstellen van bezwaar, het indienen van een voorlopige voorziening of andere juridische ondersteuning.

Wanneer is er sprake van illegaal wonen?

In het algemeen spreekt men van illegaal wonen of onrechtmatige bewoning wanneer je een permanente hoofdverblijfplaats betrekt daar waar dat volgens de wet niet mag. De meest bekende situaties zijn de permanente bewoning van recreatiewoningen of vakantiewoningen.

Wanneer je permanent verblijft in een vakantiewoning kan een gemeente ingrijpen, omdat dit in strijd is met de regels. Soms is dit echter een grijs gebied en kan het zijn dat de gemeente dit niet helder voor ogen heeft.

Een dwangsom op de deurmat

Daar waar het gaat om (vermoedelijk) illegale bewoning neemt de gemeente het voortouw. Wanneer de gemeente illegale bewoning vermoedt, dan zal ze deze situatie willen beëindigen. Hiervoor wordt een zogenaamd reparatoire sanctie getroffen, dit noem je een (last onder) dwangsom.

Daarbij wordt in eerste instantie meestal een brief gestuurd naar de vermoedelijke overtreder. In deze brief zal de gemeente vragen om de onrechtmatige situatie te beëindigen voor het verstrijken van een bepaalde termijn. Doe je dat niet, dan zal er een dwangsom opgelegd worden.

Zienswijze

De gemeente heeft niet altijd gelijk en jij hoeft het niet eens te zijn met de gemeente. Daar gaat de gemeente zelf ook vanuit. Daarom krijg je meestal twee tot vier weken de tijd om jouw antwoord te formuleren op de eerste gemeentebrief. Dit antwoord wordt jouw “zienswijze” genoemd. Het is geen officieel bezwaarschrift, maar de gemeente zal je zaak op basis van je zienswijze wel heroverwegen.

dwangsom illegale bewoning

Last opleggen

Bij de heroverweging kunnen twee dingen gebeuren: of de gemeente acht je zienswijze gerechtvaardigd, of men doet dat niet (of slechts gedeeltelijk). In het tweede geval legt men je na de heroverweging formeel een last op. Dit betekent dat je een tweede brief krijgt en dat je nu officieel een einde aan de situatie dient te maken.

In deze brief wordt de illegale situatie in kwestie uitgelegd en verklaard. Maak je geen eind aan de situatie, dan wordt de dwangsom verbeurd. Dat betekent dat je de dwangsom dient te betalen.

Bezwaar en besluit op bezwaar

Ben je het niet eens met dit besluit, dan kun je bezwaar aantekenen. Meestal krijg je daar zes weken de tijd voor. In dit bezwaar geef je aan dat en waarom je het oneens bent met het besluit. In de meeste gemeenten komt dit bezwaarschrift vervolgens voor een bezwaarschriftencommissie, meestal een onafhankelijk adviesorgaan. Vaak kun je jouw bezwaar dan ook toelichten tijdens een zitting.

Zie ook: Bezwaar maken tegen een dwangsom, hoe werkt dit?

Zwaarwegend maar niet bindend.

Het advies van de commissie is wat men noemt “zwaarwegend maar niet bindend”. Dat betekent dat de burgemeester een beslissing kan nemen die ingaat tegen het advies van de bezwaarschriftencommissie.

Besluit op bezwaar

De brief die je nu ontvangt heet het besluit op bezwaar. Als je het niet eens bent met het besluit op bezwaar, dan kun je beroep aantekenen bij de rechtbank. Ook hiervoor krijg je meestal zes weken de tijd. Bovendien kan ook tegen elk nieuw besluit van de gemeente — bijvoorbeeld wanneer de dwangsom verbeurd verklaard wordt of wanneer er een tweede dwangsom wordt opgelegd — telkens bezwaar worden aangetekend.

Dwangsom voor onterecht wonen

Voorlopige voorziening

Een erg belangrijk gegeven bij dit alles, is dat het aantekenen van bezwaar of beroep de werking van het dwangsombesluit niet opschort. Dit is alleen mogelijk wanneer je een voorlopige voorziening aanvraagt bij de rechtbank. Die zal dan bekijken hoe groot de kans is dat je bezwaar zal worden toegekend. Is die kans groot, dan wordt de voorlopige voorziening toegekend en hoef je niets te ondernemen tot het besluit op bezwaar bekend is. Is de kans klein, dan wordt er geen schorsing toegekend. Er kan geen hoger beroep worden aangetekend tegen het besluit van de rechtbank.

Zie ook: Voorlopige voorziening bij dwangsom (definitie + toelichting)

Joost Jaspers, Advocaat Overheidsrecht

Zelf procederen tegen de gemeente is niet verstandig. In mijn praktijk gebeurt het (te) vaak dat mensen stuk lopen op het ambtelijk apparaat. Ze hebben geen juridische bagage en kennen de juiste ingangen niet. Daarnaast is het lastig om de consequenties van een bepaalde actie te overzien.

Hoe sneller je een advocaat inschakelt, hoe sneller je een oplossing hebt. Ik voorkom dat je de beginnersfouten maakt die anderen ook al gemaakt hebben.

Het bespaart simpelweg tijd en geld doordat we samen efficiënter werken en we de juiste ingangen gebruiken. Daarnaast bied ik je een overzicht van mogelijke consequenties en de te zetten stappen.