Waar kun je een dwangsom voor krijgen?

Met een dwangsom krijg je te maken wanneer je iets hebt gedaan wat officieel niet mag. Dat is wat kort door de bocht, maar stel dat je een tuinhuis hebt geplaatst terwijl de gemeente geen toestemming heeft gegeven dan kun je een dwangsom opgelegd krijgen. Vaak betekent dit dat het tuinhuis verwijderd moet worden voor een bepaalde datum. Doe je dit niet, dan wordt er een dwangsom in rekening gebracht.

Nu zijn er heel veel situaties waarin je een dwangsom kunt krijgen. Hieronder vind je een aantal voorbeelden.

Onterecht bouwen

Wanneer je onterecht een schutting, tuinhuis of overkapping bouwt dan kan de gemeente ingrijpen. In het kader van het bestemmingsplan van de gemeente mag je niet naar eigen inzicht bouwen. Daarom raden we je ook altijd aan dit eerst te controleren. Ontdekt de gemeente dat je onrechtmatig gebouwd hebt dan krijg je met maken met een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang. Het betekent dat je de schuur, schutting of overkapping voor een bepaalde datum dient weg te halen.

Via de site van de rijksoverheid kun je bepalen of je een vergunning nodig bent.

Onterecht gebruik van een pand

Je mag een pand niet voor een ander doel gebruiken dan geregistreerd staat in het bestemmingsplan van de gemeente. Stel dat je woont in een bedrijfspand of stel dat je een huiskamerrestaurant start in een woning dan is dit niet zomaar toegestaan. Dit dien je de gemeente voor te leggen.

Geluidsoverlast

Wanneer er met regelmaat sprake is van geluidsoverlast dan kan de gemeente ingrijpen. De gemeente zal je vragen om de geluidoverlast te verminderen. Gebeurt dit niet, dan krijg je te maken met een dwangsom.

Zie ook: Dwangsom voor geluidsoverlast

Overhangende takken op de openbare weg

Heb je bomen, hagen of planten die buiten je eigen erf groeien? Dat wil zeggen dat takken overhangen op openbare grond bijvoorbeeld. De gemeente kan je een last onder dwangsom opleggen. Voor een bepaalde datum dien je de overhangende takken te verwijderen van de openbare weg.

Zie ook: Dwangsom voor overhangende takken openbare weg

Onveilige situaties met betrekking tot brand

Wanneer de brandveiligheid in een pand of woning in het geding is kan een dwangsom opgelegd worden. Binnen afzienbare tijd dient de brandveiligheid gegarandeerd te worden. Anders volgt er een dwangsom.

Opslag van grondstoffen zonder vergunning

Het is niet toegestaan om grondstoffen en afvalstoffen op te slaan zonder de benodigde vergunning. Doe je dit toch, dan wordt onder last van een dwangsom gevraagd dit zo spoedig mogelijk op te lossen.

Overtreden milieuvoorschriften

Een overtreding van de milieuvoorschriften heeft gevolgen voor het milieu maar ook voor de veiligheid van inwoners van een gemeente. Om deze reden zijn milieuvoorschriften opgesteld. Met name bedrijven en ondernemingen dienen zich te houden aan strikte milieuvoorschriften. Worden deze regels overtreden dient er een dwangsom betaald te worden.

Kamerverhuur en de gemeentelijke regelgeving

Het is niet toegestaan om zomer een kamer of ruimte van een woning te verhuren aan andere mensen. Dit dien je in samenspraak met de gemeente te organiseren. Verhuur je onwettig een kamer dan kan de gemeente je een dwangsom opleggen wanneer je niet voor een bepaalde datum hiermee stopt.

Planten met diepe wortels planten

Bomen en struiken met diepe wortels mogen niet zomaar gepland worden. Deze regels zijn er om te voorkomen dat de bomen en struiken kabels en leidingen in de grond aantasten. Zeker wanneer bomen dicht bij het trottoir gepland worden kan dit een probleem opleveren.

Steiger bouwen in openbaar water

Steigers bouwen in openbaar water is niet toegestaan. Ook hier geldt dat dit in samenspraak met de gemeente dient te gebeuren. In sommige gevallen is het toegestaan een steiger te plaatsen zonder vergunning. Dit geldt met name voor zijsloten en binnen sloten. Echter dien je dan wel melding te maken bij het waterschap.

Wil je de steiger plaatsen in een rivier, sloot of beek die deel uitmaakt van vaarroutes of wateren die op elkaar zijn aangesloten. Dan is een vergunning verplicht. Plaats dus niet zomaar je steiger. Dit kan leiden tot een dwangsom van de gemeente.

Een handige link met informatie over een steiger of vlonder plaatsen bij watergangen.

Sluitingstijden restaurant of winkel

Binnen de beleidsregels van de gemeente worden regels opgenomen over openingstijden en sluitingstijden van restaurants en winkels. Hier dien je als winkel- of restauranteigenaar rekening mee te houden.

Slopen zonder vergunning

Een (deel van) een woning of pand slopen mag niet zomaar. Hier zijn bepaalde voorwaarden aan verbonden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de hoeveelheid sloopafval die vrijkomt, het mogelijk verwijderen van asbest of het verwijderen van constructieve wanden.

Heb je meer dan 10m3 sloopafval dan dien je een melding te maken van de sloop. Dit geldt ook wanneer er sprake is van asbest, hier krijg je te maken met een asbest inventarisatie rapport. Start je toch met slopen, terwijl je niet voldoet aan de regels dan kan de gemeente ingrijpen en je een dwangsom opleggen voor slopen.

Meer weten over de regels rondom slopen?

Slopen bij beschermd stadsgezicht

Is er sprake van een beschermd stadsgezicht dan is een vergunning absoluut verplicht. Je komt hier niet weg met een sloopmelding. Je mag pas starten met slopen wanneer de vergunning binnen is. Je zult begrijpen dat de gemeente niet blij is wanneer je zomaar (delen van) woningen of panden in een beschermd stadsgezicht sloopt.

Terrasmeubilair plaatsen buiten bepaalde tijden

Het is niet toegestaan terrasmeubilair buiten bepaalde afgesproken tijden buiten te laten staan. Horecazaken dienen hier rekening mee te houden

Afwijken van sluitingstijden door horeca of sportkantines

Horecabedrijven en sportkantines dienen zich te houden aan vastgelegde sluitingstijden. Het is niet toegestaan langer open te zijn dan deze tijden. Dit in het kader van de veiligheid.

Aanleggen of beschadigen van weg

Logischerwijs is het niet toegestaan om openbare of gemeentelijke wegen te beschadigen.

Bomen kappen zonder vergunning

Een boom planten in je tuin is vaak geen enkel probleem, maar een boom kappen kan niet zomaar. In veel woonplaatsen heb je hiervoor een kapvergunning nodig. De regels hierover verschillen per gemeente en dus is het belangrijk om uit te zoeken hoe dit bij jou zit.

Zie ook: Kapvergunning: hoe werkt het + hoe maak je bezwaar wanneer je het oneens bent?

Reparatoire sancties en punitieve sancties

We maken onderscheid tussen een reparatoire sanctie en een punitieve sanctie. Een reparatoire sanctie heeft als doel om een situatie te beëindigen die er niet mag zijn.

Dus jij verhuurt een kamer aan iemand anders tegen betaling en de gemeente wil dat dit stopt. De gemeente verzoekt je de verhuur stop te zetten voor een bepaalde datum. Doe je dit keurig dan is er niks aan de hand. Negeer je het verzoek dan dien je de dwangsom te betalen.

Een punitieve sanctie heeft als doel om leed toe te voegen aan de bestaande situatie. Dat betekent dat je een boete krijgt bovenop de andere maatregelen die genomen worden.

Inschakelen van een advocaat

Het kan zijn dat je vindt dat de gemeente onrechtmatig een dwangsom heeft opgelegd. Het is niet per definitie zo dat de gemeente altijd zijn gelijk krijgt. Het is raadzaam om een advocaat in de arm te nemen die volledig thuis is in het overheidsrecht. Een advocaat kan:

• bepalen welke feiten en juridische argumenten van belang zijn
• je helpen bij het aanvoeren van de juiste bezwaren op de juiste momenten
• je vertellen hoe je juridische mogelijkheden in moet zetten

Joost Jaspers, Advocaat Overheidsrecht

Zelf procederen tegen de gemeente is niet verstandig. In mijn praktijk gebeurt het (te) vaak dat mensen stuk lopen op het ambtelijk apparaat. Ze hebben geen juridische bagage en kennen de juiste ingangen niet. Daarnaast is het lastig om de consequenties van een bepaalde actie te overzien.

Hoe sneller je een advocaat inschakelt, hoe sneller je een oplossing hebt. Ik voorkom dat je de beginnersfouten maakt die anderen ook al gemaakt hebben.

Bezwaar maken tegen een dwangsom

Je hebt altijd het recht om bezwaar te maken tegen een dwangsom van een bestuursorgaan. Dit proces verloopt altijd volgens dezelfde stappen:

Zie ook: bezwaar maken tegen een dwangsom?

Gerelateerde informatie

Heb je deze artikelen al gelezen?

• Gemeente of overheidsinstelling reageert te laat op een bezwaar, wat nu?
• Dwangsom niet betalen? Dit zijn de gevolgen!
• Voorlopige voorziening bij dwangsom (definitie + toelichting)

Contact

Joost Jaspers is gespecialiseerd als advocaat in overheidsrecht en Frans recht. Heb je vragen of wil je meer informatie, neem gerust contact op!