Welke fasen kent het bestuursrecht?

Het bestuursrecht is onder te verdelen in verschillende fasen:

• De voorfase
• Primair besluit
• Bezwaar
• Besluit op bezwaar
• Beroep
• Uitspraak rechtbank
• Hoger beroep

Voorfase

Er zijn verschillende situaties die kunnen leiden tot het nemen van een besluit. Zo kan er een besluit op aanvraag zijn, waarbij gedacht kan worden aan een bouwaanvraag of aanvraag uitkering. Daarnaast kan een bestuursorgaan zelfstandig een besluit nemen. Bij het nemen van een besluit weegt een bestuursorgaan alle betrokken belangen.

Is een besluit niet op aanvraag, of als verwacht wordt dat degene wie het besluit aangaat het er niet mee eens zal zijn, dan wordt een ontwerpbesluit toegezonden. De persoon die het aangaat kan dan aangeven wat hij ervan vindt. Met andere woorden hij kan zienswijzen kenbaar maken.

Primair besluit

Op een gegeven moment komt het daadwerkelijke besluit tot stand: de bouwvergunning wordt verleend of geweigerd, de uitkering wordt verstrekt of geweigerd, er wordt een last opgelegd dat een illegale schuur moet worden afgebroken. Dat besluit moet bekend worden gemaakt: in veel gevallen gebeurt dat door een besluit toe te zenden aan de belanghebbende. In een aantal gevallen (bouwvergunning) moet het besluit worden bekend gemaakt. In het besluit staat dan wanneer het in werking treedt. Vaak treedt een besluit in werking de dag nadat het is bekend gemaakt.

Bezwaar

Vanaf de dag nadat een besluit bekend is gemaakt is er de mogelijkheid bezwaar te maken tegen het besluit. De standaardtermijn is zes weken, maar er zijn uitzonderingen. Het is dus van belang in de juiste wet te kijken om te bepalen hoelang de bezwaartermijn is. Is er geen bijzondere termijn in een wet genoemd, dan is het zes weken. 3 Er zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld administratief beroep. Administratief beroep is een uitzondering, maar komt nog wel voor bij verkeersboetes.

Verder is er de Uniforme Openbare Voorbereidingsprocedure. Zo kent een bestemmingsplanprocedure alleen de mogelijkheid van inspraak – zienswijze – beroep. Procederen tegen de overheid 8 zaken die je moét weten als je tegen de overheid procedeert 7 Een bezwaar moet schriftelijk per post, per fax of kan in een aantal gevallen via Digid worden ingediend. Een bezwaarschrift per e-mail indienen kan niet tenzij uitdrukkelijk is bepaald dat het wel kan. Een bezwaarschrift moet voor het einde van de termijn door het bestuursorgaan zijn ontvangen.

Als het te laat is, wordt het niet in behandeling genomen.4 Het kan zijn dat het bezwaarschrift eerst behandeld wordt door een bezwaarschriftencommissie. Dat is een meestal onafhankelijke commissie die vaak uit juristen bestaat. Meestal belegt de bezwaarschriftencommissie een hoorzitting, waarin je bezwaren nog eens toe kunt lichten. De bezwaarschriftencommissie stelt nadat zij partijen heeft gehoord, een advies op voor het bestuursorgaan. Het bestuursorgaan is niet verplicht zich te houden aan dat advies.

Besluit op bezwaar

Op basis van wat in het bezwaarschrift is aangegeven neemt het bestuursorgaan een besluit op bezwaar. Het primaire besluit wordt dan volledig opnieuw gewogen. We noemen dat een integrale heroverweging. Alle omstandigheden behoren daarin te worden meegewogen. Het besluit op bezwaar kan inhouden dat je gelijk krijgt of dat je ongelijk krijgt. Het besluit wordt bekend gemaakt door toezending of publicatie.

Beroep

Gedurende zes weken vanaf de dag na bekendmaking kunt je in beroep bij de rechtbank. Ook hier geldt dat het binnen de termijn van zes weken moet zijn ontvangen. Te laat is te laat. Beroep instellen kan door het toezenden van een beroepschrift waarin vermeld wordt waarom je het niet eens bent met het besluit. Vergeet vooral niet te vragen om het bestuursorgaan in de proceskosten te veroordelen.

Vervolgens volgt een factuur voor het griffierecht. Het beroep wordt pas in behandeling genomen, nadat het griffierecht (tijdig) is betaald. De rechtbank belegt vervolgens een zitting waar je je beroep kunt toelichten. 4 Tenzij er sprake is van een heel goede reden (verschoonbare termijnoverschrijding) of wanneer het voor het einde van de termijn per post is verzonden en het binnen een week door het bestuursorgaan is ontvangen. Procederen tegen de overheid 8 zaken die je moét weten als je tegen de overheid procedeert 8

Uitspraak rechtbank

Na enige tijd volgt de uitspraak. Die kan luiden dat je (gedeeltelijk) gelijk krijgt of dat je ongelijk krijgt. Als gelijk krijgt vernietigt de rechter het besluit van de gemeente. je bent er dan nog niet, want in veel gevallen zal de rechter het bestuursorgaan opdragen een nieuw besluit te nemen met inachtneming van de overwegingen van de rechtbank. je moet daarna dus weer terug naar het bestuursorgaan. Slechts in heel uitzonderlijke gevallen zal de rechter zelf bepalen wat er moet gebeuren.

Hoger beroep

Tegen de uitspraak staat hoger beroep open. Afhankelijk van het soort besluit kan beroep ingesteld worden bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (AbRS) of de Centrale Raad van Beroep (CRB). De termijn is wederom zes weken en te laat is te laat. Voor het instellen van hoger beroep is ook griffierecht verschuldigd. Ook bij de AbRS en de CRB wordt een zitting gehouden.

De uitspraak kan luiden dat je gelijk krijgt of niet. Als je gelijk krijgt wordt de uitspraak van de rechtbank vernietigd en zal de AbRS of de CRB het bestuursorgaan opdragen een nieuw besluit te nemen. Ook de AbRS of de CRB kunnen zelf in de zaak voorzien, maar dat gebeurt niet vaak. Ook hier geldt dus dat je wanneer je de zaak wint, in veel gevallen weer terug moet naar het bestuursorgaan.

Even voorstellen

Mijn naam is Joost Jaspers. Ik ben als advocaat gespecialiseerd in Frans Recht en overheidsrecht. Het betekent dat ik je kan helpen wanneer:

• je een conflict hebt met de gemeente of een andere overheidsinstelling
• je tegen juridische problemen aanloopt in Frankrijk en op zoek bent naar een specialist in Frans Recht.

Ik ben gevestigd als advocaat in Brabant, maar actief in heel Nederland. Vanuit mijn kantoor in Gilze-Rijen (tussen Tilburg en Breda) help ik met mijn klanten in heel Nederland (en steeds vaker ook in Frankrijk). Meestal werk ik op kantoor, maar communiceren kan via telefoon, e-mail of online. De moderne technieken stellen me in staat een beeld te krijgen van elke situatie in Nederland. Afspraken op locatie blijven natuurlijk altijd mogelijk.

Gerelateerde informatie

Heb je deze artikelen al gelezen:

• Wat betekent redelijke termijn in bestuursrecht?
• Welke termijnen kent het bestuursrecht?
• Wat is het verschil tussen een dwangsom en een boete?

Contact

Heb je vragen neem gerust contact met mij op.